Kazimierz Dolny – małe miasto wielkich możliwości. Niepozorne, ukryte śród starego drzewostanu, przyciągające malowniczym położeniem, licznymi zabytkami i ciekawą historią. Miasto upodobali sobie artyści, poeci, ludzie kultury i zwykli turyści. Nic w tym dziwnego. Kazimierz Dolny ma niezwykły urok i czar. Choć wydaje się niepozornym i małym miasteczkiem, to bogactwo atrakcji potrafi zaskoczyć niejednego niedowiarka.
Spis treści artykułu
- 1 Burzliwa historia małego miasteczka…
- 2 Rynek w Kazimierzu, czyli perła architektury
- 3 Wzgórze Trzech Krzyży i Zamek w Kazimierzu Dolnym
- 4 Spacer po bulwarze i rejs po Wiśle – atrakcja dla dużych i małych
- 5 Wąwozy Lessowe w Kazimierzu Dolnym
- 6 Historyczny spacer szlakiem spichlerzy
- 7 Żydowski cmentarz i kazimierska ściana płaczu
- 8 Atrakcje zimowe w Kazimierzu nad Wisłą
Burzliwa historia małego miasteczka…
Kazimierz Dolny ma bogatą i niezwykle burzliwą historię. Przeżywał wzloty i upadki, świętował triumfy i okresy niepowodzeń. Był miastem królewskim Korony Królestwa Polskiego i bardzo ważnym ośrodkiem handlowym w całej Rzeczypospolitej. Odbudowany dwukrotnie po wielkich pożarach, ostatecznie zajęty przez Szwedów i na długi czas pozbawiony blasku i dawnej świetności. Historyczne zawirowania sprawiły, że Kazimierz Dolny przez długi okres był miastem upadłym, zaniedbanym i zapomnianym. Zmiany nastąpiły dopiero w wieku XX, kiedy to niezwykły urok tego miejsca dostrzegli profesorowie akademiccy z warszawskiej Szkoły Sztuk Plastycznych. Zaczęto tu organizować liczne zajęcia plenerowe, a widok malujących panoramę miasta studentów, zaczął wzbudzać powszechne zainteresowanie i podziw. Kazimierz Dolny utożsamiano z artystyczną elitą, która zaczęła coraz liczniej przybywać do miasteczka. Organizowano artystyczne spotkania, debaty i szkolenia. To tu szukali natchnienia i tworzyli swe dzieła Józef Pankiewicz, Aleksander Gierymski i Zygmunt Vogel. Pomimo upływu lat Kazimierz Dolny nie przerwał artystycznej działalności. Obecnie jest ulubionym centrum życia kulturowego wielu artystów, malarzy, poetów, aktorów i ludzi teatru. Miasto może poszczycić się ponad 60 galeriami, oraz niezwykle popularnym, corocznym festiwalem filmowym – Festiwal Filmu i Sztuki Dwa Brzegi. Od 2000 roku w miasteczku działa Kazimierska Konfraternia Sztuki, która nawiązuje do międzywojennej działalności artystycznej i kultywuje ginące tradycje. Kazimierz Dolny nad Wisłą to miejsce wyjątkowe, które koniecznie należy odwiedzić. Warto zatrzymać się tu na kilka dni, by poczuć niezwykły klimat i nieśpiesznie poznać wszystkie atrakcje miasta.
Rynek w Kazimierzu, czyli perła architektury
Atrakcyjny, brukowany rynek w centrum miasta robi ogromne wrażenie. Dotrzeć tu najlepiej ulicą Nadwiślańską, która pozwoli na podziwianie architektury miasteczka w całej okazałości. Centralnym punktem jest piękna studnia kryta gontem z XIX wieku. Zarówno na Rynku Dużym, jak i Rynku Małym znajdziemy wiele architektonicznych i zabytkowych perełek. Koniecznie należy odwiedzić Synagogę z 1536 roku, usytuowaną pomiędzy Małym i Dużym Rynkiem. W pięknie wyremontowanej sali, organizowane są koncerty, wystawy, warsztaty i pokazy filmowe. Spacerując po centrum Kazimierza, nie sposób oderwać wzroku od malowniczych zabudowań. Ogromne wrażenie robią pięknie odrestaurowane kamienice, zwłaszcza Kamienice Przybyłowskie (Mikołaja i Krzysztofa) oraz Kamienica Gdańska, które pochodzą z 1615 roku. Na szczególną uwagę zasługuje także niezwykle malownicza Kamienica Celejowska, przy ulicy Senatorskiej oraz Kamienica Gdańska. Budynki znajdują się w bliskiej odległości, więc nie sposób ich pominąć, spacerując malowniczym centrum miasteczka. Warto odwiedzić Klasztor Ojców Franciszkanów, do którego prowadzą drewniane schody. Na jego dziedzińcu ustawiona została stara studnia o imponującej głębokości 25 metrów. Budowla pochodzi z 1629 roku. Uwagę turystów odwiedzających Kazimierz Dolny, przykuwa posąg Psa Werniksa. Znajduje się on na drodze do kościoła farnego. Posąg powstał w 2000 roku i jest to jedyny pomnik kundelka w Polsce. Nawiązuje nie tylko do wyjątkowego charakteru i oddania Werniksa, ale także do historycznej obecności innych psów w mieście. Zwierzęta te od dawna towarzyszyły artystom, przybywały z nimi do miasta, zdobywały sympatię turystów. Tuż obok znajduje się kościół z 1325 roku. Budowla doszczętnie spłonęła podczas wielkiego pożaru w 1561 roku, a sto lat później została pieczołowicie odbudowana, dzięki czemu posiada przepiękny, renesansowy wygląd. W kościele znajdziemy najstarsze, w pełni zachowane organy. To tutaj organizowany jest Kazimierski Festiwal Organowy, który cieszy się ogromną popularnością i przyciąga wielu zagranicznych artystów.
Przechadzając się kazimierskim rynkiem, warto odwiedzić liczne galerie (jest ich aż 60!) oraz urocze sklepiki. Koniecznie należy skosztować lokalnych wypieków, przede wszystkim drożdżowego koguta – symbolu miasta oraz chlebów wypiekanych w sposób tradycyjny na zakwasie.
Wzgórze Trzech Krzyży i Zamek w Kazimierzu Dolnym
Po wizycie w rynku należy udać się nieco wyżej, aby podziwiać panoramę miasta w całej okazałości. Nad Kazimierzem Dolnym wznosi się dostojna Góra Trzech Krzyży o wysokości 190 m n.p.m. Wejście na jej szczyt nie jest szczególnie mączące, a ewentualne zmęczenie rekompensują zapierające cech w piersiach widoki. Trzy krzyże umieszczono na górze w roku 1708 roku, na pamiątkę uzdrowienia mieszkańców z epidemii cholery, która nawiedziła Kazimierz Dolny w XVIII wieku. Największą atrakcją wzgórza jest oczywiście przepiękna panorama na całe miasto, zakole Wisły i otaczającą przyrodę. Schodząc nieco w dół można dojść do ruin zamku. Obszerne średniowieczne ruiny nawiązują do dawnej świetności tej obronnej budowli. Zamek powstał w XIV wieku za panowania Kazimierza Wielkiego. W niedalekiej odległości od ruin zamku znajduje się dobrze zachowana baszta. Można na nią wejść, aby podziwiać nadwiślańską panoramę miasta.
Spacer po bulwarze i rejs po Wiśle – atrakcja dla dużych i małych
Przy nadwiślańskim bulwarze cumują turystyczne statki. Można wypłynąć nimi w rejs, w górę rzeki, aż do Krowiej Wyspy. Znajduje się tu rezerwat przyrody, siedlisko wielu gatunków ptaków. Dużą atrakcją cieszą się spacery nadwiślańskim bulwarem i odpoczynek wśród bujnej zieleni okalającej miasto.
Wąwozy Lessowe w Kazimierzu Dolnym
Jedną z największych atrakcji przyrodniczych Kazimierza Dolnego są wąwozy lessowe. Jest ich tu kilka, każdy o innej długości. Najbardziej znanym i najbardziej spektakularnym jest Wąwóz Korzeniowy Dół. Znajduje się około 2,5 km od centrum miasta. Sam wąwóz liczy 400 metrów i choć nie jest to długość imponująca, to rekompensuje to niezwykłymi widokami i oryginalnie uformowaną roślinnością. Korzenie starych drzew, splątane i powyginane nad głowami spacerujących, przypominają sceny z filmów i wydają się być zaklęte. Kazimierskie wąwozy przyciągają ogromną liczbę turystów, stąd też na spacer w tych niezwykłych miejscach, warto wybrać się wcześnie rano.
Wśród polecanych wąwozów znajdują się:
- Wąwóz Korzeniowy Dół
- Wąwóz Plebanka
- Wąwóz Małachowskiego
- Narowy dół
Historyczny spacer szlakiem spichlerzy
Aby poznać historię Kazimierza Dolnego warto wybrać się na spacer szlakiem spichlerzy. Wycieczkę należy rozpocząć od Spichlerza pod Żurawiem przy ulicy Puławskiej. Szlak prowadzi przez około 3 km wzdłuż Wisły. Z dawnych i licznych budynków (niegdyś było ich aż 60) dziś pozostało zaledwie 10. W przepięknie odrestaurowanych wnętrzach mieszczą się hotele, restauracje i muzea. Warto poświęcić nieco czasu na ich zwiedzenie.
Żydowski cmentarz i kazimierska ściana płaczu
Kazimierz Dolny nad Wisłą był miastem wielokulturowym, które zamieszkiwali Żydzi. W czasie wojny, śmierć poniosło tu ponad 3 tysiące żydowskich rodzin. Cmentarz był wielokrotnie dewastowany przez Niemców, którzy wykorzystywali nagrobki do budowy dróg, min. drogi do siedziby Gestapo, która przez kilka lat mieściła się na terenie Klasztoru Franciszkanów. Cmentarz znajduje się lesie, a drogę do niego wskazuje wymowna, kamienna ściana płaczu, zbudowana z resztek ocalonych nagrobnych płyt. W jej centrum znajduje się szczelina, która symbolizuje trwałą wyrwę, powstałą po zagładzie kazimierskiej ludności żydowskiego pochodzenia.
Atrakcje zimowe w Kazimierzu nad Wisłą
Do Kazimierza Dolnego warto wybrać się o każdej porze roku, także zimą. Miłośników narciarstwa ucieszy fakt, że w pobliżu miasteczka znajduje się dobrze przygotowana stacja narciarska. Obejmuje pięć tras o różnej długości i stopniu trudności. Najdłuższa wynosi nieco ponad 600 metrów. Na miejscu można wypożyczyć sprzęt narciarski i skorzystać z pomocy wykwalifikowanej kadry instruktorskiej.
Kazimierz Dolny nad Wisłą to niezwykłe miejsce, warte odwiedzenia. Moc atrakcji, bogata historia i piękna lokalizacja sprawiają, że miasteczko nie ma sobie równych, a turyści odwiedzający Kazimierz szybko do niego wracają.