Albania, która stała się popularnym wakacyjnym kierunkiem, jeszcze do niedawna była komunistyczny i ateistyczny krajem. Dziś przeważa tu wiara muzułmańska, a obok Islamu wyznawany jest również Katolicyzmu i Prawosławie. Religia w Albanii jest ważną częścią życia, a muzułmańskie meczety można spotkać w wielu zakątkach kraju, także w turystycznych kurortach. Co warto wiedzieć o religijnych zwyczajach Albańczyków, czy mieszkańcy Albanii są dostatecznie tolerancyjni i czy ich wiara może mieć wpływ na przebieg wakacyjnego wyjazdu?
Albania – kraj Matki Teresy, komunizmu i ateizmu
Jedna z najbardziej znanych postaci kościoła katolickiego, czyli Matka Teresa z Kalkuty, była z pochodzenia Albanką. Zakonnica, laureatka Pokojowej Nagrody Nobla i znana chyba każdemu święta urodziła się w Macedonii, ale sporą część swojej młodości spędziła właśnie w Albanii. Chociaż Albania leży w Europie i może się poszczycić znaną świętą, nie jest w pełni katolickim krajem. Kraj, w którym jeszcze kilkadziesiąt lat temu królował ateizm dziś jest podzielony pomiędzy trzy główne religie. Każdy odłam kościoła ma swoje świątynie i kościelne zwyczaje, a wyznawcy poszczególnych religii przestrzegają swoich wierzeń i obchodzą swoje święta.
Albańczycy dzielą się pod względem wyznania, większość mieszkańców to wyznawcy Islamu (około 60%), kolejne miejsca zajmują kolejno: Prawosławie (około 20%) oraz Katolicyzm (około 15%). Czwartą religią w kraju jest Baktaszyzm – odłam islamu uznawany przez muzułmanów za sektę.
Albania jest obecnie jedynym europejskim krajem, w którym przeważającą religią jest Islam, co jest efektem islamizacji prowadzonej za czasów okupacji osmańskiej od 1470 do 1912 roku. W XIX wieku, za rządów Envera Hoxha – komunistycznego dyktatora, Albania od 1967 roku była krajem ateistycznym, jedynym w Europie i na świecie. Na polecenie ówczesnego przywódcy zakazane były jakichkolwiek praktyki religijne, a miejsca kultu zostały zamknięte lub zniszczone. Wszystko zmieniło się w 1985 roku, po śmierci Hodży i zmianie ustroju, a Konstytucja gwarantuje Albańczykom wolność wyznania i sumienia.
Religia w Albanii – albańskie wierzenia i zwyczaje
Dziś po komunistycznej i ateistycznej historii praktycznie nie ma śladu, a mieszkańcy mają swoje wierzenia, duchownych, święta kościelne i religijne zwyczaje. Mimo przewagi ludności wyznającej Islam tolerancja religijna jest tutaj na wysokim poziomie, a Muzułmanie żyją w zgodzie z wyznawcami innych religii. Wyznawcy trzech wymienionych religii funkcjonują obok siebie, wzajemnie się respektując, codzienne praktyki religijne nie mają też wpływu na stosunek mieszkańców do turystów.
Spacerując po ulicach albańskich miast można zobaczyć zarówno islamskie meczety, jak i kościoły katolickie czy prawosławne cerkwie. Widać to szczególnie w dużych miastach, takich jak Tirana, gdzie meczet, kościół katolicki i cerkiew sąsiadują ze sobą. Mało tego, jest to jedyny na świecie kraj, w którym oficjalnie uznawane są święta kościelne każdej z trzech wyznawanych religii, co skutkuje największą ilością dni wolnych od pracy wśród europejskich krajów.
Jeśli ktokolwiek ma wątpliwości co do swobody podczas wakacyjnego wyjazdu – bez obaw, Albańczycy są nad wyraz tolerancyjni, także w kwestiach religijnych i nie stwarzają problemów przyjezdnym. Tradycyjnie chrześcijanie i muzułmanie żyją w konflikcie, nie tylko w kwestiach wyznaniowych, ale też tych kulturalnych, jednak tutaj panuje między nimi zgoda. Nawet ci, którzy deklarują przynależność do Islamu (w większości Sunnici), nie przestrzegają podstawowych rytuałów muzułmańskich – piją alkohol, jedzą wieprzowinę i nie uznają dżihadu, szariatu ani ramadanu.
Choć centrum i południowa część kraju zdominowane są przez katolików oraz wyznawców prawosławia i Islamu, to na północy Albanii wciąż można spotkać się z nieco przestarzałymi wierzeniami i związanymi z nimi zasadami, które nie mają związku z religią. Jedną z nich jest Kanun, dający członkom jednego rodu prawo do odwetu za zabójstwo popełnione na ich krewnych.